Geslachtswijziging

Wilt u uw geslachtsregistratie van man naar vrouw of andersom laten wijzigen? Dan kunt u uw geslacht in uw geboorteakte laten aanpassen. Dit kan alleen in de gemeente waar u bent geboren. U heeft hiervoor een ‘deskundigenverklaring’ nodig. Als u deze hebt, kunt u voor de wijziging een afspraak op het stadhuis maken. Hiervoor belt u 14 075.
Wilt u uw geslacht naar X (‘non-binair’) wijzigen? Dan doet u hiervoor een verzoek bij de rechtbank.

Na het wijzigen van het geslacht op de geboorteakte zijn uw oude Nederlandse paspoort, identiteitskaart, vreemdelingendocument en rijbewijs niet meer geldig. Wanneer de gemeente uw geslachtsaanduiding heeft aangepast, informeert uw woongemeente u hierover. Daarna kunt u een afspraak maken om nieuwe documenten aan te vragen.

Aan welke voorwaarden moet ik voldoen?

Om uw geslacht op uw geboorteakte te wijzigen van man naar vrouw of van vrouw naar man, moet u aan de volgende voorwaarden voldoen:

  • U bent 16 jaar of ouder.
  • U bent geboren in de gemeente Zaanstad.
  • Bent u in Zaanstad geboren, maar u heeft niet de Nederlandse nationaliteit? Dan kunt u uw geslacht en voornamen alleen wijzigen als u minimaal 1 jaar in Nederland woont. Ook heeft u een geldig verblijfsdocument nodig.
  • U heeft bij een deskundige een verklaring afgelegd: dit bevestigt dat u zeker weet dat u van een ander geslacht bent dan in uw geboorteakte staat. En dat u begrijpt wat de gevolgen van uw beslissing zijn om van geslacht te veranderen.

Geboren in andere gemeente

Bent u in een andere gemeente geboren? Dan moet u bij die gemeente uw geslachtsregistratie laten aanpassen. Uw geboortegemeente informeert daarna de gemeente waarin u woont.

Om uw geslachtsregistratie aan te passen in uw geboorteakte, maakt u een afspraak bij de gemeente met een ambtenaar van de Burgerlijke Stand. Deze afspraak kunt u alleen telefonisch inplannen. Bel hiervoor 14 075.

Wilt u uw geslacht laten wijzigen naar non-binair? Dan kan dit alleen via de rechtbank. Om dit verzoek bij een rechtbank te doen, heeft u een advocaat nodig.

  • Een verklaring van een deskundige. Deze mag op de dag van uw aanvraag niet ouder zijn dan 6 maanden. U kunt deze verklaring krijgen van:
    • De artsen en psychologen van het Kennis- en Zorgcentrum voor Genderdysforie van het Amsterdam UMC
    • Het expertisecentrum Geslacht & Gender van het Radboud UMC in Nijmegen
    • De genderteams van het UMCG in Groningen en van het LUMC Curium in Leiden
    • Deskundigen die op verzoek door het Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg zijn aangewezen
  • Als u de Nederlandse nationaliteit heeft:
    • Nederlands paspoort
    • Nederlandse identiteitskaart
  • Als u een andere nationaliteit heeft:
    • Paspoort
    • Geldig verblijfsdocument

U hoeft niets te betalen voor het wijzigen van uw geslacht op uw geboorteakte.

Houd wel rekening met kosten voor een nieuw identiteitsbewijs (paspoort, identiteitskaart en rijbewijs). Nadat de gemeente uw geslacht heeft gewijzigd, kunt u uw reisdocumenten en rijbewijs niet meer gebruiken. Hoewel op uw rijbewijs geen geslacht vermeld staat, is het rijbewijs door de wijziging van uw persoonsgegevens ongeldig geworden.  

Ook maakt u kosten voor de deskundigenverklaring. Deze kosten bestaan meestal uit de kosten voor het gesprek en de kosten voor de verklaring van de deskundige. Vraag zelf na met welke kosten u rekening moet houden.

U kunt uw voornaam laten wijzigen tijdens de afspraak voor de wijziging van uw geslacht in uw geboorteakte. Heeft u niet de Nederlandse nationaliteit? Dan kunt u uw voornaam alleen veranderen als dit mogelijk is volgens de wetgeving van het land waarvan u de nationaliteit heeft. 

Nee, dit kan niet. Als u uw wijziging aan de balie van de gemeente heeft doorgegeven, moet de gemeente deze nog verwerken. Als u in een andere gemeente woont, moet de gemeente Zaanstad uw woongemeente ook op de hoogte stellen van de wijziging. Uw woongemeente informeert u zodra zij de wijziging hebben verwerkt. Pas vanaf dat moment kunt u een nieuw paspoort, identiteitskaart en rijbewijs aanvragen.

Heeft u uw geslacht laten wijzigen naar X (non-binair), dan informeert de rechtbank de geboortegemeente over de beslissing. De geboortegemeente verwerkt de wijziging en stelt eventueel de woongemeente op de hoogte. De gemeente informeert u zodra zij de wijziging hebben verwerkt.

U controleert op de website van Mijn Overheid onder identiteit bij uw persoonsgegevens zelf of de gemeente uw geslachtsregistratie in de BRP heeft aangepast.

Na de wijziging, past de gemeente waar u woont de Basisregistratie Personen (BRP) aan.

De aangesloten overheidsinstanties ontvangen de wijzigingen in de BRP automatisch. Dit zijn bijvoorbeeld zorgverzekeraars, pensioenfondsen, de Sociale Verzekeringsbank (SVB), Belastingdienst, de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) en het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV).

Instanties en bedrijven die geen toegang hebben tot de BRP moet u zelf informeren. Denk hierbij aan de bank, andere verzekeringen, verenigingen, abonnementen, huisarts en tandarts.

Dan kunt u alleen de aanvraag doen bij de gemeente Den Haag. Meer informatie over de mogelijkheden kunt u lezen op de website van de gemeente Den Haag.