Een toekomstbestendige Zaanse Schans

Toeristen die de Zaanse Schans bezoeken, gaan op zijn vroegst vanaf het toeristenseizoen 2026 entree betalen. De Zaanse Schans is erg populair en daardoor ook erg druk. Met de opbrengst van de entreetickets kan er geïnvesteerd worden in onderhoud van het erfgoed, veiligheid en een betere balans tussen wonen en toerisme.

De gemeente Zaanstad bereidt een besluit voor, zodat de paden en wegen op de Zaanse Schans niet langer openbaar zijn. De gemeenteraad van Zaanstad heeft op 22 mei 2025 ingestemd met het raadsvoorstel Toekomstbestendige Zaanse Schans. De principebesluiten worden de komende tijd verder uitgewerkt.

Belangrijkste elementen voor het uitwerken van het voorstel:

  • Inwoners van Zaanstad en Wormerland houden gratis toegang;
  • Er komt geen zichtbaar hek om de Zaanse Schans;
  • De Zaanse Schans is een icoon van de Zaanstreek en vormt een belangrijk onderdeel van de regionale identiteit;
  • Inkomsten uit entreetickets zijn nodig voor de noodzakelijke investeringen in het hele gebied, zonder extra belasting te vragen aan inwoners;
  • Om ticketverkoop mogelijk te maken worden wegen en paden aan de openbaarheid onttrokken;
  • We gaan vooralsnog uit van een ticketprijs van €17,50 (incl. btw) voor toeristen; dit bedrag kan in de verdere uitwerking lager uitvallen.

16 april 2025

College legt principebesluit voor aan raad

Het college van B&W legt het principebesluit Zaanse Schans voor aan de gemeenteraad. Inspreken is mogelijk tijdens Zaanstad Beraad op 15 mei. Naar verwachting neemt de raad op 22 mei een besluit.

7 mei 2025

Inloopbijeenkomst omwonenden Zaanse Schans

8 mei 2025

Technische presentatie raadsvoorstel Toekomstbestendige Zaanse Schans tijdens het Zaanstad Beraad

U kunt de video van het Zaanstad Beraad van 8 mei hier terugkijken.

13 mei 2025

Zaanstad Beraad

Tijdens het Zaanstad beraad op 13 mei spraken 18 mensen in rondom de Zaanse Schans. U kunt de video van het Zaanstad Beraad van 13 mei hier terugkijken.

15 mei 2025

Zaanstad Beraad

Tijdens het Zaanstad beraad op 15 mei spraken 11 mensen in rondom de Zaanse Schans. U kunt de video van het Zaanstad Beraad van 15 mei terugkijken.

20 mei 2025

Zaanstad Beraad

Tijdens het Zaanstad beraad bespreekt de gemeenteraad de Zaanse Schans het raadsvoorstel Toekomstbestendige Zaanse Schans. U kunt de video van het Zaanstad Beraad van 20 mei terugkijken.

22 mei 2025

Besluitvorming gemeenteraad

De gemeenteraad van Zaanstad stemt in met het raadsvoorstel Toekomstbestendige Zaanse Schans.

U kunt de besluitenlijst (inclusief het overzicht van aangenomen amendementen en de motie), het verslag en de video van het Zaanstad beraad van 22 mei hier bekijken.

Waarom is ingrijpen op de Zaanse Schans nodig?
De Zaanse Schans krijgt elk jaar 2,6 miljoen bezoekers. De verwachting is dat dit aantal de komende jaren met 37% groeit. Dat zorgt voor meer drukte. Dit is niet goed voor de leefbaarheid voor bewoners en ondernemers, de veiligheid en het erfgoed. Zonder maatregelen komt het historische karakter van het gebied in gevaar. Daarom zijn investeringen nodig. Bijvoorbeeld voor onderhoud en herstel van monumenten. Maar ook om de toegang te verbeteren, de drukte te spreiden en parkeerproblemen aan te pakken. De gemeente wil een deel van deze kosten laten dekken uit de opbrengst van verplichte ticketverkoop voor toeristen op de Zaanse Schans.

Blijft het fietspad langs de Kalverringdijk openbaar?
Ja, het fietspad langs de Kalverringdijk blijft openbaar voor bewoners en scholieren, zoals bijvoorbeeld de leerlingen van het St. Michaël College. Het pad loopt nu door de Zaanse Schans, maar zal verlegd worden. Ook het nieuwe fietspad blijft openbaar. Dit is een belangrijke voorwaarde voor het uitvoeren van de plannen. De bestaande fietsroute blijft open tot er een nieuwe route is.

Komt er een hek rondom de Zaanse Schans?
Er komt geen zichtbaar hek rondom de Zaanse Schans. Wel zullen wegen en paden ‘aan de openbaarheid onttrokken’ worden,. Dit betekent dat bezoekers een ticket moeten kopen om toegang te krijgen. Bewoners van Zaanstad en Wormerland houden wel gratis toegang. De gemeente Zaanstad gaat in overleg met de partners op de Schans op zoek naar de meest gebruiksvriendelijke manier die past bij de uitstraling van de Zaanse Schans.

Wat is een eerlijke entreeprijs voor de Zaanse Schans?
De voorgestelde entreeprijs is €17,50 per toerist. Dit is een eerlijke prijs volgens uitgebreid onderzoek. U kunt hier het onderzoek doornemen. Dit is een bruto bedrag. Dit betekent dat er ruimte is om met kortingen te werken en lagere prijzen voor jongeren, kinderen of gezinnen. Veel toeristen komen nu via touringcarbedrijven die veel meer geld vragen, terwijl de Zaanse Schans hiervan geen euro ontvangt. Inwoners van Zaanstad en Wormerland blijven gratis toegang houden, net als mogelijk een aantal specifieke groepen. Dit gaan we nog verder uitwerken.

Waar gaan de inkomsten van de entree naartoe?
Alle inkomsten van de entree worden gebruikt voor het behoud en de verbetering van het erfgoed (zoals de molens) van de Zaanse Schans. Het gaat om investeringen in het gebied zelf, zoals restauratie, verkeersveiligheid, drukteregulering en het verbeteren van de leefbaarheid voor bewoners en ondernemers. Maar ook het gebied rond de Zaanse Schans, dit staat omschreven in het mobiliteitsplan. Het doel is om de Zaanse Schans te behouden zonder extra belastingdruk voor de inwoners van Zaanstad.

Meer weten? Bekijk ook de volledige lijst met veelgestelde vragen.

U kunt contact opnemen door te mailen naar zaanseschans@zaanstad.nl.

Een overzicht van alle documenten:

Nieuwsartikel 16 april:

Voor behoud van Zaans erfgoed: vanaf seizoen 2026 entree voor toeristen bij bezoek Zaanse Schans

De drukte op de Zaanse Schans neemt steeds meer toe.

Zie ook